Tâm lý giao dịch - 1 trader thành công phải trải qua là gì?
𝑋𝑖𝑛 𝑐ℎ𝑎̀𝑜 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑎̣𝑛, 𝐶ℎ𝑎̀𝑜 𝑚𝑢̛̀𝑛𝑔 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑎̣𝑛 đ𝑒̂́𝑛 𝑣𝑜̛́𝑖 𝐶𝑎́𝑐 𝐻𝑢̛𝑜̛́𝑛𝑔 𝑑𝑎̂̃𝑛 𝑣𝑒̂̀ 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑑𝑖̣𝑐ℎ 𝑐𝑢̉𝑎 𝑡𝑜̂𝑖 𝑡𝑟𝑒̂𝑛 𝑡ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 đ𝑎̂̀𝑢 𝑡𝑢̛.
𝑇𝑜̂𝑖 𝑙𝑎̀ 𝐸𝑙𝑖𝑜 𝐿𝑒, 𝐻i𝑒̣̂𝑛 𝑡𝑎̣𝑖 đ𝑎𝑛𝑔 𝑙𝑎̀ 1 𝑓𝑢𝑙𝑙-𝑡𝑖𝑚𝑒 𝑡𝑟𝑎𝑑𝑒𝑟 (𝑛ℎ𝑎̀ 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑑𝑖̣𝑐ℎ 𝑡𝑜𝑎̀𝑛 𝑡ℎ𝑜̛̀𝑖 𝑔𝑖𝑎𝑛), 𝑣𝑎̀ 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑙𝑎̀ 1 𝐼𝑛𝑣𝑒𝑠𝑡𝑜𝑟 (𝑁ℎ𝑎̀ đ𝑎̂̀𝑢 𝑡𝑢̛).
𝑇𝑜̂𝑖 𝑥𝑢𝑎̂́𝑡 𝑡ℎ𝑎̂𝑛 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 đ𝑎̀𝑜 𝑡𝑎̣𝑜 𝑏𝑎̀𝑖 𝑏𝑎̉𝑛 𝑣𝑒̂̀ 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑡𝑒̂́ 𝑡𝑎̀𝑖 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ, 𝑡𝑜̂́𝑡 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑝 𝑘ℎ𝑜𝑎 𝑡𝑎̀𝑖 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 Đ𝐻 𝑁𝑔𝑎̂𝑛 𝐻𝑎̀𝑛𝑔 𝑇𝑃. 𝐻𝐶𝑀, 𝑡𝑜̂𝑖 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑐𝑜́ 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑛𝑎̆𝑚 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑙𝑎̀𝑚 𝑣𝑖𝑒̣̂𝑐 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑙𝑖̃𝑛ℎ 𝑣𝑢̛̣𝑐 𝑡𝑎̀𝑖 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ 𝑐ℎ𝑢𝑦𝑒̂𝑛 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑝 𝑜̛̉ 𝑐𝑜̂𝑛𝑔 𝑡𝑦 𝑘𝑖𝑒̂̉𝑚 𝑡𝑜𝑎́𝑛 𝑑𝑎𝑛ℎ 𝑡𝑖𝑒̂́𝑛𝑔 𝑡𝑜𝑎̀𝑛 𝑐𝑎̂̀𝑢. 𝐵𝑒́𝑛 𝑑𝑢𝑦𝑒̂𝑛 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑙𝑖̃𝑛ℎ 𝑣𝑢̛̣𝑐 đ𝑎̂̀𝑢 𝑡𝑢̛ 𝑡𝑢̛̀ 𝑛𝑎̆𝑚 2016, 𝑡𝑜̂𝑖 𝑏𝑎̆́𝑡 đ𝑎̂̀𝑢 𝑑𝑢̛̣𝑎 𝑡𝑟𝑒̂𝑛 𝑛𝑒̂̀𝑛 𝑡𝑎̉𝑛𝑔 𝑘𝑖𝑒̂́𝑛 𝑡ℎ𝑢̛́𝑐 𝑣𝑎̀ 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑐𝑢̉𝑎 𝑏𝑎̉𝑛 𝑡ℎ𝑎̂𝑛 đ𝑒̂̉ 𝑡𝑢̛̣ ℎ𝑜̣𝑐 𝑣𝑎̀ 𝑡𝑖̀𝑚 ℎ𝑖𝑒̂̉𝑢 𝑣𝑒̂̀ đ𝑎̂̀𝑢 𝑡𝑢̛, 𝑏𝑎̆̀𝑛𝑔 𝑣𝑖𝑒̣̂𝑐 đ𝑖 𝑞𝑢𝑎 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑡ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑛ℎ𝑢̛: 𝑇ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝐶ℎ𝑢̛́𝑛𝑔 𝑘ℎ𝑜𝑎́𝑛 (𝑆𝑡𝑜𝑐𝑘 𝑀𝑎𝑟𝑘𝑒𝑡), 𝑇ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑝ℎ𝑎́𝑖 𝑠𝑖𝑛ℎ (𝐷𝑒𝑟𝑖𝑣𝑎𝑡𝑖𝑣𝑒 𝑀𝑎𝑟𝑘𝑒𝑡), 𝑇ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑁𝑔𝑜𝑎̣𝑖 ℎ𝑜̂́𝑖 (𝐹𝑜𝑟𝑒𝑥 𝑀𝑎𝑟𝑘𝑒𝑡) 𝑣𝑎̀ 𝑇ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑐ℎ𝑖̉ 𝑠𝑜̂́ 𝑣𝑎̀ 𝐻𝑎̀𝑛𝑔 ℎ𝑜́𝑎 (𝐼𝑛𝑑𝑒𝑥 & 𝑆𝑡𝑜𝑐𝑘 𝑀𝑎𝑟𝑘𝑒𝑡). 𝑇ℎ𝑎̀𝑛ℎ 𝑐𝑜̂𝑛𝑔 𝑐𝑜́, 𝑛ℎ𝑢̛𝑛𝑔 𝑣𝑖̀ 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑐𝑜́ 𝑝ℎ𝑎̂̀𝑛 𝑐ℎ𝑢̉ 𝑞𝑢𝑎𝑛 𝑛𝑒̂𝑛 𝑡ℎ𝑎̂́𝑡 𝑏𝑎̣𝑖 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢.
𝑇𝑟𝑒̂𝑛 ℎ𝑎̀𝑛ℎ 𝑡𝑟𝑖̀𝑛ℎ 𝑡𝑖̀𝑚 𝑘𝑖𝑒̂́𝑚 𝑚𝑜̣̂𝑡 𝑝ℎ𝑢̛𝑜̛𝑛𝑔 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑑𝑖̣𝑐ℎ 𝑣𝑎̀ đ𝑎̂̀𝑢 𝑡𝑢̛ ℎ𝑖𝑒̣̂𝑢 𝑞𝑢𝑎̉, 𝑡𝑜̂𝑖 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑐𝑜́ 𝑡𝑖́𝑐ℎ 𝑙𝑢̃𝑦 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 ℎ𝑎𝑦 𝑣𝑎̀ 𝑏𝑜̂̉ 𝑖́𝑐ℎ 𝑡𝑢̛̀ 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ 𝑡𝑟𝑎̉𝑖 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑐𝑢̉𝑎 𝑡𝑜̂𝑖 𝑡𝑟𝑒̂𝑛 𝑡ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔, 𝑡ℎ𝑜̂𝑛𝑔 𝑞𝑢𝑎 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑖𝑙𝑒 𝑐𝑢̉𝑎 𝑡𝑜̂𝑖 𝑡𝑟𝑒̂𝑛 𝑇𝑟𝑎𝑑𝑖𝑛𝑔𝑣𝑖𝑒𝑤, ℎ𝑦 𝑣𝑜̣𝑛𝑔 𝑐𝑜́ 𝑐𝑜̛ ℎ𝑜̣̂𝑖 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑐ℎ𝑖𝑎 𝑠𝑒̉ 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑎̣𝑛 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 ℎ𝑜̛𝑛, 𝑐𝑎́𝑐 𝑘𝑖𝑒̂́𝑛 𝑡ℎ𝑢̛́𝑐 𝑣𝑎̀ 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑐𝑎̂̀𝑛 𝑐𝑜́ đ𝑒̂̉ 𝑡𝑟𝑜̛̉ 𝑡ℎ𝑎̀𝑛ℎ 1 𝑛ℎ𝑎̀ 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑑𝑖̣𝑐ℎ ℎ𝑖𝑒̣̂𝑢 𝑞𝑢𝑎̉, 𝑛𝑒̂́𝑢 𝑡𝑖̀𝑛ℎ 𝑐𝑜̛̀ 𝑏𝑎̣𝑛 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑔𝑖𝑜̂́𝑛𝑔 𝑡𝑜̂𝑖, 𝑐ℎ𝑜̣𝑛 𝑓𝑢𝑙𝑙-𝑡𝑖𝑚𝑒 𝑡𝑟𝑎𝑑𝑒𝑟 𝑙𝑎̀𝑚 1 𝑛𝑔ℎ𝑒̂̀ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑝 𝑣𝑎̀ 𝑐𝑜́ 𝑦́ đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑔𝑎̆́𝑛 𝑏𝑜́ 𝑙𝑎̂𝑢 𝑑𝑎̀𝑖.
𝑆𝑒𝑟𝑖𝑒𝑠 𝑣𝑒̂̀ 𝑘𝑖𝑒̂́𝑛 𝑡ℎ𝑢̛́𝑐 𝑠𝑎̆́𝑝 𝑡𝑜̛́𝑖, 𝑡𝑜̂𝑖 𝑛𝑔ℎ𝑖̃ 𝑙𝑎̀ 𝑐𝑜́ 𝑡ℎ𝑒̂̉ 𝑏𝑜̂̉ 𝑠𝑢𝑛𝑔 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑘ℎ𝑜𝑎̉𝑛𝑔 𝑡𝑟𝑜̂́𝑛𝑔 𝑚𝑎̀ 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑎̣𝑛 𝑐𝑜̀𝑛 𝑡ℎ𝑖𝑒̂́𝑢. 𝐶ℎ𝑢́𝑐 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑎̣𝑛 𝑡ℎ𝑢 𝑙𝑢̛𝑜̛̣𝑚 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 đ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑏𝑜̂̉ 𝑖́𝑐ℎ, 𝑥𝑖𝑛 𝑐𝑎̉𝑚 𝑜̛𝑛.
#Session1
NGHỀ TRADER: MUỐN TRỞ THÀNH 1 TRADER THÀNH CÔNG, BẠN PHẢI CHỊU ĐỰNG NHỮNG GÌ?
Well, mình vẫn thường hay nói với vài người hay nói chuyện xung quanh là làm nghề trader là 1 nghề mới của Thế Kỷ 21 (21st-Century-new-job). Và Trading là 1 profession chứ ko phải là 1 occupation, tiếng việt đều dịch là nghề nhưng tiếng Anh thì phân biệt rõ hơn, nên mình sẽ để ở phần chú thích.
Nghề này nghe thoáng qua thì có vẻ hấp dẫn, vì làm trực tiếp với tiền, thời gian có vẻ thoải mái vì nếu bạn không làm cho các tổ chức như bank thì hầu như bạn có thể chủ động với thời gian biểu của mình. Bạn không có sếp, bạn không bị bắt buộc phải có mặt ở công ty trước 8:30 am, bạn không bị sếp giao chỉ tiêu, bạn cũng chả phải bị giao deadline công việc.
Nếu bạn là fulltime-trader, công việc cũng sẽ không buộc bạn phải làm việc với quá nhiều người và đối tượng. Trao đổi với nhiều người, mình thích số đông thường ngại phải làm việc ở công ty lớn vì công việc đòi hỏi bạn phải làm việc và giao tiếp với nhiều đối tượng (khách hàng, sếp, đối tác, đồng nghiệp trong phòng, nhân viên ở các phòng ban khác, cấp dưới,...). Cũng có thể là các bạn giao tiếp kém, cũng có thể là nhiều người thường hay bảo là tính cách tôi là introvert (người hướng nội) nên công việc làm trader hợp tới tôi. Trader thì bạn chỉ làm 1 mình và chơi với số tiền của mình, chỉ cần có CMND, mở 1 TK, có 1 cái laptop chạy ổn, 1 chỗ có wifi ổn định là có thể làm việc ở bất cứ đâu. Bạn không bị lệ thuộc và bất cứ ai cả, và khả năng kiếm được số tiền lớn là gần như không có giới hạn (no cap), vài chục triệu 1 tháng hoàn toàn có thể (tùy thuộc vào số vốn bạn bỏ vào) nghe là thấy thích rồi.
Uầy, nghề này nghe có vẻ ngon nhỉ anh em, thế nên nhiều người nhảy vào nhưng thực tế là không dễ ăn của ngoại. Những điều tôi nói ở trên nó chỉ là bề nổi của tảng băng trôi, màu hồng của lý thuyết. Trên thực tế để có thể tồn tại và sống sót với nghề và THỰC SỰ KIẾM TIỀN ỔN ĐỊNH, bạn phải dành thời gian chuẩn bị rất nhiều về kiến thức và kinh nghiệm. Ở đây bài post này sẽ không đủ thời lượng con chữ để đề cập cụ thể là bạn cần phải chuẩn bị những gì để sống sót với nghề trader. Bên cạnh bạn phải có 1 số vốn đầu tư đủ lớn (chuẩn thì 10,000$, còn tạm tạm thì 5,000$, dưới đó miễn bàn), và bạn đã có thời gian chuẩn bị về mặt kiến thức đủ nhiều vì bạn có nền tảng hoặc có khả năng tự nghiên cứu, con đường xây đắp kinh nghiệm để thực sự thành công với nghề trader này thật ra còn lắm thứ phải bàn.
Để thực sự thành công với NGHỀ TRADER, bạn phải trải qua những giai đoạn và các trạng thái tâm lsy nào nào? Sẽ không thể nào liệt kê đầy đủ, nhưng có những yếu tố chính bạn chắc chắn sẽ phải đối mặt như sau:
✡️ 1) Thất vọng:
Rõ ràng, ở giai đoạn đầu tiên, Ngài Thị trường tát cho bạn vài lần, giúp bạn tỉnh hẳn ra là môn này khó hơn bạn tưởng nhiều. Kiếm tiền nhanh thật và mất tiền với tốc độ ánh sáng. Bạn loay hoay thử với rất nhiều phương pháp, nhưng thật sự không có phương pháp nào là ổn định trong thời gian đủ dài. Cuối cùng vẫn là TOANG, thất vọng là hiển nhiên khi đời không như bạn nghĩ.
✡️ 2) Quyết tâm & Chăm chỉ:
Đúng rồi, chả có môn nào kiếm được thu nhập tốt mà lại dễ dàng như nhai kẹo cả, bạn bắt đầu phải dồn nhiều năng lượng và thời gian hơn để đọc, học và nghiên cứu, test thử và sai các công cụ trên thị trường. Có thể là với TK Demo, ai quản lý tốt hơn thì áp dụng trên tiền thật để có bài học thực tế.
Bạn phải quyết tâm mới đưa mình qua rất nhiều khoảng thời gian chán và buồn tẻ của việc tự học và tự mò mẫm (nếu bạn ko có thầy tốt). Ở đây nói luôn, thời gian bạn thực tế trade hang ngày là khoảng thời gian bạn thực hành. Nếu ai coi đây là 1 nghề, mà phần lớn thời gian làm việc với nghề chỉ dán mắt vào chart để giao dịch thì bạn sẽ nhanh chóng nhận ra bạn không hề tiến bộ gì nhiều lắm đâu mặc dù bạn bỏ thời gian cũng nhiều.
✡️ 3) Nỗ lực:
Ai không có khả năng tự học, ngỗi tĩnh tâm làm việc 1 mình sẽ khó có thành công với nghề này. Chén thánh là không có vì thị trường tiến hóa và thay đổi liên tục. Bạn phải bám thị trường để phân tích và đưa ra nhận định liên tục mỗi khi bạn đi phân tích và đi lệnh. Nỗ lực tự mình xây dựng mọi thứ chứng tỏ bạn thực sự nghiêm túc với nghề, đầu tư vào kĩ năng bản thân để kiếm ra tiền.
Xây dựng thời gian biểu cố định hằng ngày, chia ra thời gian nào trade và quan sát thị trường, thời gian nào đọc nhận định và nắm bắt thông tin, thời gian nào tự học thêm, kiểm tra công cụ và back test (tất nhiên là lúc đó ko trade và đi lệnh rồi), thời gian nào ghi lại nhật ký giao dịch,... tất cả đều cần sự nỗ lực của chính bạn.
✡️ 4) Đối mặt với rủi ro:
Thị trường thay đổi chóng mặt, và ngay cả 1 trader chuyên nghiệp cũng không thể kiểm soát 100% thị trường chạy và biến động như thế nào (bác Trump muốn tweet gì thì tweet chứ bạn có cản được đâu, ngài Powell thích nói gì thì nói chứ bạn ko giật dây bác ấy được,...). Như vậy nghĩa là rủi ro luôn tồn tại ở đó, và bạn luôn luôn dễ dàng mất tiền bất cứ lúc nào.
Kiểm soát rủi ro là việc bạn chắc chắn phải làm mỗi khi trade, để giữ lại túi tiền của mình không bị cuốn sạch bởi 1 tin tức vớ vẩn nào đó công bố ra thị trường,... Uhm, đang buy vàng và thả Stop loss vì có thể ngồi canh và boom, 1 hãng dược công bố là họ thử nghiệm thành công vaccine thì vàng gãy 100 giá cũng chuyện thường thôi.
✡️ 5) Trực đêm:
Tôi không khuyến khích các bạn trực đêm vì giấc ngủ là quan trọng giúp bạn tỉnh táo để làm việc vào ngày tiếp theo. Bạn ko thể giao dịch chính xác khi bạn thiếu ngủ được, và bạn cũng không làm được công việc nào đó lâu dài nếu bạn không có chế độ làm việc + nghỉ ngơi hợp lý. Chưa kể, não bộ của người thiếu ngủ sẽ dễ khiến bạn đưa ra nhiều quyết định sai lầm, dễ nóng giận, tức tối, hoặc chán nản, mệt mỏi.
Không nên giao dịch vào giờ đáng lẽ ra bạn dành cho giấc ngủ, tập trung thời gian kiếm tiền vào khoảng thời gian bạn thấy thoải mái nhất. Nếu thật sự phải giữ lệnh qua đêm, hãy đặt Stop Loss (SL), nếu sợ Stop Loss sẽ làm bạn phát sinh 1 khoản lỗ lớn, vậy thì không đi lệnh, hoặc giảm volume lại để có 1 mức SL an toàn giúp bạn có 1 giấc ngủ ngon.
✡️ 6) Cạnh tranh:
Nghề này bạn làm việc với túi tiền của bạn nên không phải cạnh tranh với bất kỳ ai. Bạn ko thể so sánh với trader khác khi thấy họ kiếm được 1,000 - 3,000$/ 1 tuần trong khi bạn chỉ lẹt đẹt kiếm được 500$ 1 tuần là nhiều lắm rồi. Vì bạn đâu biết là trước đó họ đã mất bao nhiêu, tài khoản họ lớn thế nào, hoặc họ có nhiều kinh nghiệm ra sau.
Bạn chỉ có thể làm tốt nhất là kiểm soát tài khoản của mình, cạnh tranh với chính bản thân mình là tốt nhất, nghĩa là bạn phải cố gắng rèn luyện bản thân giao dịch tốt hơn mỗi tuần.
✡️ 7) Kỷ Luật:
E hèm, giờ bạn làm việc 1 mình, không ai quản lý bạn thì bạn phải kỷ luật quản lý bản thân chứ ai vào đây nữa. Má bạn không hiểu gì về trade, người yêu bạn thì chỉ có thể động viên bạn mà thôi. Kỷ luật hay mất tiền? Chọn đi.
Tôi thì chọn kỷ luật. Muốn kỷ luật, bạn phải xây dựng hệ nguyên tắc của riêng mình khi giao dịch. Ghi ra giấy hoặc nhớ trong đầu tùy bạn, miễn là bạn tuân thủ là được. Có dịp tôi sẽ nói chi tiết hơn sau.
✡️ 8) Can đảm:
Thị trường là 1 con thú khát máu, nó sẽ sẵn sàng đốt trụi tài khoản của bạn nếu bạn không can đảm chấp nhận thua và cắt lỗ lệnh đang sai nhằm bảo vệ tài khoản. Can đảm đưa ra quyết định (đôi lúc là đi ngược với thị trường ở thời điểm hiện tại vì mình nhìn về tương lai xa hơn chút) vì mỗi khi đi lệnh sẽ có rất nhiều yếu tố không rõ ràng.
Future is full of uncertainties, you need to take your bet to earn the profit.
✡️ 9) Hoài nghi bản thân:
Tôi rất thích ý này, trader thì không phải bao giờ cũng đúng, thậm chí là sai rất nhiều. Bạn vào lệnh luôn luôn phải có cơ sở, và sau khi lệnh khớp rồi, bạn nên có thái độ hoài nghi nghề nghiệp để kiểm tra lại các nhận định của mình sau khi vào lệnh xem thị trường có còn chạy đúng như những gì bạn nghĩ. Hoài nghi giúp bạn có thể cut loss sớm và vô lệnh ngược lại nhằm tránh những khoản lỗ không cần thiết và thậm chí còn kiếm được lợi nhuận bù lại số lỗ bạn mất nữa.
Tin tôi đi, bạn chỉ có thể làm được việc đó, khi bạn có cơ sở và nhận định ngay từ đầu trước khi vào lệnh thôi.
✡️ 10) Thất bại & Chỉ trích:
"Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng". Tôi không tin ai bước vào nghề này mà chưa 1 lần thua, hoặc rơi vào giai đoạn khủng hoảng, thậm chí là suy sụp khi trải qua thời kỳ gặp 1 chuỗi thua lỗ liên tục. Thất bại là lẽ thường với nghề này, quan trọng là sau chuỗi thất bại đó, bạn có còn tiền hay không để tiếp tục. Và bạn có biết chỉ trích những lỗi sai trong cách mình giao dịch để trade tốt hơn ở giai đoạn sau không.
Ở đây bạn không có sếp, Market thì không biết nói, chỉ có mỗi bạn tự chửi bạn ngu thôi, và tự vấn lại xem bạn đang làm sai ở chỗ nào? KHÔNG BIẾT TỰ CHỈ TRÍCH BẢN THÂN, RÚT RA LỖI SAI, BẠN SẼ CÒN THẤT BẠI DÀI DÀI.
✡️ 11) Biến cố bất ngờ:
Thị trường quá phức tạp và không nằm trong bàn tay bạn, chả có thế lực nào có thể kiểm soát hoàn toàn thị trường. Có chăng là that stakeholder chỉ có thể điều khiển thị trường trong 1 khoảng thời gian ngắn (vài tiếng hoặc vài ngày, rồi sau đó lại có 1 thế lực tiếp nối chi phối khi thế lực cũ yếu đi). Thôi nào, khỏi ngồi đoán, chuyện cố tích ấy mà.
Chuẩn bị sẵn sàng cho những biến cố bất ngờ, bạn có thể ngủ dậy và thấy tài khoảng 10,000$ đỏ lòm, với 5 lệnh đang đi lỗ mất 6,000$, công sức kiếm cả tháng coi như đi tong.
Điều hấp dẫn cũng nằm ở đó, sau 1 đêm tự nhiên tiền rơi vào mặt khi tối qua lệnh đang mở chỉ lời có 400$ và sáng mai mở mắt ra thì may mắn là thị trường đi đúng hướng và lời hẳn 2,848$.
Vui chứ nhỉ, có lẽ không nghề nghiệp nào cho bạn trải qua nhiều cảm xúc vui buồn lẫn lộn thường trực như vậy đâu.
✡️ 12) Công sức bị chối bỏ:
Đây có thể là một trong những điểm khắc nghiệt nhất của nghề trader. Bạn có thể cố gắng rất nhiều sau vài năm mới gầy dựng được Tài khoản với số vốn như hiện tại. Nhưng chỉ cần 1 phút bất cẩn, quá tự tin, hoặc quá chủ quan, bạn lơi lỏng sự kiểm soát và nhanh chóng thiêu trụi tài khoản chỉ sau 1 tháng với 1 chuỗi thua lỗ liên tục.
Vậy là mấy năm vừa rồi cố gắng công cốc sao? Tốt nhất là luôn giữ 1 cái đầu lạnh để luôn làm chủ cuộc chơi và không để big mistake happens. Vì vậy mà tôi hay nói vui với mấy em mới vào nghề, đây là hành trình có điểm bắt đầu mà không có điểm kết thúc. Kiếm được tiền đã khó, giữ được túi tiền của mình càng khó hơn.
Đừng để công sức của em bị liếm sạch bởi biến động của thị trường. Và từ trên đỉnh vinh quang, em đang được gia đình tự hào, vợ con yêu thương, bạn bè trong giới nể trọng, rồi mất tiền một phát, mọi người hoàn toàn mất niềm tin vào bạn dù cho trước đó bạn làm tốt thế nào. Tiền mất, tình cũng tan, cuộc sống là vậy mà.
✡️ 13) Hy Sinh:
Vâng sao lại kết thúc ở số 13, thôi kệ cứ kết bài thôi, nghề này quả thật hy sinh nhiều. Khi chuyển nghề từ công việc làm doanh nghiệp lớn sang môn fulltime-trader này (hay nói trắng ra là trader phủi), tôi thấy mình bị thu hẹp các mối quan hệ xã hội vì làm cái nghề chả giống ai, thường chỉ ở 1 mình và cảm thấy cô đơn thường trực.
Bạn phải hy sinh nhiều mối quan hệ vì ở Việt Nam nhưng làm việc theo giờ Mỹ (living in GMT but working following EST time) nên tối thì thường không được phép ra ngoài sau 7h tối. Bạn phải hy sinh nhiều thời gian để làm việc 1 mình và tự nghiên cứu, hy sinh tiền bạc là chuẩn rồi khi bạn ra quyết định sai và mất tiền.
Hy sinh việc bạn ko được uống bia hoặc chất có cồn khi đang mở lệnh, thà không được vui còn hơn mất tiền. Bạn phải mất niềm tin vào bản thân hoặc người thân khi làm 1 cái nghề quá rủi ro.
Nghề này là lao động tự do (freelance), bạn cũng sẽ không có địa vị trong xã hội lắm, như lên chức hay làm giám đốc, hay ông chủ của một cửa hàng hay 1 công ty nào đó. Bạn chỉ chơi với tiền và đúng là môn này phù hợp với những người có tính cách hướng nội và chịu được sự cô đơn.
Chưa kể nghề này cũng có bệnh nghề nghiệp, ngồi nhiều có thể khiến bạn bị bệnh trĩ, không có cuộc sống healthy dễ bị béo phì, hoặc mất cân bằng cảm xúc, rối loạn lưỡng cực, căng thẳng lo âu thường xuyên, nếu không được giải tỏa có thể đối mặt với nhiều vấn đề tâm lý trầm kha.
Wᴇʟʟ ɪᴛ ɪs ᴛʜᴇ ᴊᴏᴜʀɴᴇʏ ᴡɪᴛʜ ᴛʜᴇ ᴄᴏᴍʙɪɴᴀᴛɪᴏɴ ᴏꜰ ᴋɴᴏᴡʟᴇᴅɢᴇ ᴀɴᴅ ᴇxᴘᴇʀɪᴇɴᴄᴇ ᴍɪxɪɴɢ ᴡɪᴛʜ ᴛᴏɴs ᴏꜰ ᴇᴍᴏᴛɪᴏɴs ʙᴇʟᴏᴡ. Yᴏᴜ ᴡɪʟʟ ʟᴏsᴇ ᴍᴏɴᴇʏ ᴀs ᴛᴜɪᴛɪᴏɴ ꜰᴇᴇs ꜰᴏʀ sᴜʀᴇ, ʙᴜᴛ ᴅᴏɴᴛ ᴡᴏʀʀʏ, ᴇᴠᴇʀʏᴏɴᴇ ᴅᴏᴇs.
𝑂𝑐𝑐𝑢𝑝𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑖𝑠 𝑎𝑛 𝑎𝑐𝑡𝑖𝑣𝑖𝑡𝑦 𝑢𝑛𝑑𝑒𝑟𝑡𝑎𝑘𝑒𝑛 𝑏𝑦 𝑡ℎ𝑒 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛 𝑡𝑜 𝑒𝑎𝑟𝑛 ℎ𝑖𝑠 𝑙𝑖𝑣𝑒𝑙𝑖ℎ𝑜𝑜𝑑. 𝐼𝑡 𝑐𝑎𝑛 𝑏𝑒 𝑏𝑢𝑠𝑖𝑛𝑒𝑠𝑠, 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛 𝑜𝑟 𝑒𝑚𝑝𝑙𝑜𝑦𝑚𝑒𝑛𝑡 𝑡ℎ𝑎𝑡 𝑎 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛 𝑢𝑛𝑑𝑒𝑟𝑡𝑎𝑘𝑒𝑠 𝑡𝑜 𝑚𝑎𝑘𝑒 𝑚𝑜𝑛𝑒𝑦. 𝑀𝑎𝑛𝑦 𝑡ℎ𝑖𝑛𝑘 𝑡ℎ𝑎𝑡 𝑜𝑐𝑐𝑢𝑝𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑎𝑛𝑑 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛 𝑎𝑟𝑒 𝑠𝑦𝑛𝑜𝑛𝑦𝑚𝑠, 𝑏𝑢𝑡 𝑡ℎ𝑒 𝑓𝑎𝑐𝑡 𝑖𝑠 𝑡ℎ𝑒𝑦 𝑎𝑟𝑒 𝑑𝑖𝑓𝑓𝑒𝑟𝑒𝑛𝑡.
𝑃𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛 𝑖𝑠 𝑎𝑛 𝑎𝑐𝑡𝑖𝑣𝑖𝑡𝑦 𝑡ℎ𝑎𝑡 𝑟𝑒𝑞𝑢𝑖𝑟𝑒𝑠 𝑠𝑝𝑒𝑐𝑖𝑎𝑙𝑖𝑠𝑒𝑑 𝑡𝑟𝑎𝑖𝑛𝑖𝑛𝑔, 𝑘𝑛𝑜𝑤𝑙𝑒𝑑𝑔𝑒, 𝑞𝑢𝑎𝑙𝑖𝑓𝑖𝑐𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑎𝑛𝑑 𝑠𝑘𝑖𝑙𝑙𝑠. 𝐼𝑡 𝑖𝑚𝑝𝑙𝑖𝑒𝑠 𝑚𝑒𝑚𝑏𝑒𝑟𝑠ℎ𝑖𝑝 𝑜𝑓 𝑎 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛𝑎𝑙 𝑏𝑜𝑑𝑦, 𝑎𝑛𝑑 𝑐𝑒𝑟𝑡𝑖𝑓𝑖𝑐𝑎𝑡𝑒 𝑜𝑓 𝑝𝑟𝑎𝑐𝑡𝑖𝑐𝑒. 𝑇ℎ𝑒 𝑖𝑛𝑑𝑖𝑣𝑖𝑑𝑢𝑎𝑙𝑠 𝑤ℎ𝑜 𝑢𝑛𝑑𝑒𝑟𝑡𝑎𝑘𝑒 𝑎 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛 𝑜𝑓 𝑟𝑒𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛𝑎𝑙𝑖𝑠𝑒𝑑 𝑠𝑒𝑟𝑣𝑖𝑐𝑒𝑠 𝑎𝑟𝑒 𝑐𝑎𝑙𝑙𝑒𝑑 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛𝑎𝑙𝑠, 𝑤ℎ𝑜 𝑎𝑟𝑒 𝑔𝑢𝑖𝑑𝑒𝑑 𝑏𝑦 𝑎 𝑐𝑒𝑟𝑡𝑎𝑖𝑛 𝑐𝑜𝑑𝑒 𝑜𝑓 𝑐𝑜𝑛𝑑𝑢𝑐𝑡, 𝑠𝑒𝑡 𝑢𝑝 𝑏𝑦 𝑡ℎ𝑒 𝑟𝑒𝑠𝑝𝑒𝑐𝑡𝑖𝑣𝑒 𝑏𝑜𝑑𝑦.
Bài viết phần nhiều mang tính quan điểm cá nhân đi từ kinh nghiệm 4 năm giao dịch của tôi trên các nền tảng đa thị trường. Vui lòng đọc với thái độ tích cực và đón nhận mọi người nhé. Xin cảm ơn.
𝑇𝑜̂𝑖 𝑙𝑎̀ 𝐸𝑙𝑖𝑜 𝐿𝑒, 𝐻i𝑒̣̂𝑛 𝑡𝑎̣𝑖 đ𝑎𝑛𝑔 𝑙𝑎̀ 1 𝑓𝑢𝑙𝑙-𝑡𝑖𝑚𝑒 𝑡𝑟𝑎𝑑𝑒𝑟 (𝑛ℎ𝑎̀ 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑑𝑖̣𝑐ℎ 𝑡𝑜𝑎̀𝑛 𝑡ℎ𝑜̛̀𝑖 𝑔𝑖𝑎𝑛), 𝑣𝑎̀ 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑙𝑎̀ 1 𝐼𝑛𝑣𝑒𝑠𝑡𝑜𝑟 (𝑁ℎ𝑎̀ đ𝑎̂̀𝑢 𝑡𝑢̛).
𝑇𝑜̂𝑖 𝑥𝑢𝑎̂́𝑡 𝑡ℎ𝑎̂𝑛 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 đ𝑎̀𝑜 𝑡𝑎̣𝑜 𝑏𝑎̀𝑖 𝑏𝑎̉𝑛 𝑣𝑒̂̀ 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑡𝑒̂́ 𝑡𝑎̀𝑖 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ, 𝑡𝑜̂́𝑡 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑝 𝑘ℎ𝑜𝑎 𝑡𝑎̀𝑖 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 Đ𝐻 𝑁𝑔𝑎̂𝑛 𝐻𝑎̀𝑛𝑔 𝑇𝑃. 𝐻𝐶𝑀, 𝑡𝑜̂𝑖 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑐𝑜́ 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑛𝑎̆𝑚 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑙𝑎̀𝑚 𝑣𝑖𝑒̣̂𝑐 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑙𝑖̃𝑛ℎ 𝑣𝑢̛̣𝑐 𝑡𝑎̀𝑖 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ 𝑐ℎ𝑢𝑦𝑒̂𝑛 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑝 𝑜̛̉ 𝑐𝑜̂𝑛𝑔 𝑡𝑦 𝑘𝑖𝑒̂̉𝑚 𝑡𝑜𝑎́𝑛 𝑑𝑎𝑛ℎ 𝑡𝑖𝑒̂́𝑛𝑔 𝑡𝑜𝑎̀𝑛 𝑐𝑎̂̀𝑢. 𝐵𝑒́𝑛 𝑑𝑢𝑦𝑒̂𝑛 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑙𝑖̃𝑛ℎ 𝑣𝑢̛̣𝑐 đ𝑎̂̀𝑢 𝑡𝑢̛ 𝑡𝑢̛̀ 𝑛𝑎̆𝑚 2016, 𝑡𝑜̂𝑖 𝑏𝑎̆́𝑡 đ𝑎̂̀𝑢 𝑑𝑢̛̣𝑎 𝑡𝑟𝑒̂𝑛 𝑛𝑒̂̀𝑛 𝑡𝑎̉𝑛𝑔 𝑘𝑖𝑒̂́𝑛 𝑡ℎ𝑢̛́𝑐 𝑣𝑎̀ 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑐𝑢̉𝑎 𝑏𝑎̉𝑛 𝑡ℎ𝑎̂𝑛 đ𝑒̂̉ 𝑡𝑢̛̣ ℎ𝑜̣𝑐 𝑣𝑎̀ 𝑡𝑖̀𝑚 ℎ𝑖𝑒̂̉𝑢 𝑣𝑒̂̀ đ𝑎̂̀𝑢 𝑡𝑢̛, 𝑏𝑎̆̀𝑛𝑔 𝑣𝑖𝑒̣̂𝑐 đ𝑖 𝑞𝑢𝑎 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑡ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑛ℎ𝑢̛: 𝑇ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝐶ℎ𝑢̛́𝑛𝑔 𝑘ℎ𝑜𝑎́𝑛 (𝑆𝑡𝑜𝑐𝑘 𝑀𝑎𝑟𝑘𝑒𝑡), 𝑇ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑝ℎ𝑎́𝑖 𝑠𝑖𝑛ℎ (𝐷𝑒𝑟𝑖𝑣𝑎𝑡𝑖𝑣𝑒 𝑀𝑎𝑟𝑘𝑒𝑡), 𝑇ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑁𝑔𝑜𝑎̣𝑖 ℎ𝑜̂́𝑖 (𝐹𝑜𝑟𝑒𝑥 𝑀𝑎𝑟𝑘𝑒𝑡) 𝑣𝑎̀ 𝑇ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 𝑐ℎ𝑖̉ 𝑠𝑜̂́ 𝑣𝑎̀ 𝐻𝑎̀𝑛𝑔 ℎ𝑜́𝑎 (𝐼𝑛𝑑𝑒𝑥 & 𝑆𝑡𝑜𝑐𝑘 𝑀𝑎𝑟𝑘𝑒𝑡). 𝑇ℎ𝑎̀𝑛ℎ 𝑐𝑜̂𝑛𝑔 𝑐𝑜́, 𝑛ℎ𝑢̛𝑛𝑔 𝑣𝑖̀ 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑐𝑜́ 𝑝ℎ𝑎̂̀𝑛 𝑐ℎ𝑢̉ 𝑞𝑢𝑎𝑛 𝑛𝑒̂𝑛 𝑡ℎ𝑎̂́𝑡 𝑏𝑎̣𝑖 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢.
𝑇𝑟𝑒̂𝑛 ℎ𝑎̀𝑛ℎ 𝑡𝑟𝑖̀𝑛ℎ 𝑡𝑖̀𝑚 𝑘𝑖𝑒̂́𝑚 𝑚𝑜̣̂𝑡 𝑝ℎ𝑢̛𝑜̛𝑛𝑔 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑑𝑖̣𝑐ℎ 𝑣𝑎̀ đ𝑎̂̀𝑢 𝑡𝑢̛ ℎ𝑖𝑒̣̂𝑢 𝑞𝑢𝑎̉, 𝑡𝑜̂𝑖 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑐𝑜́ 𝑡𝑖́𝑐ℎ 𝑙𝑢̃𝑦 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 ℎ𝑎𝑦 𝑣𝑎̀ 𝑏𝑜̂̉ 𝑖́𝑐ℎ 𝑡𝑢̛̀ 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ 𝑡𝑟𝑎̉𝑖 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑐𝑢̉𝑎 𝑡𝑜̂𝑖 𝑡𝑟𝑒̂𝑛 𝑡ℎ𝑖̣ 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔, 𝑡ℎ𝑜̂𝑛𝑔 𝑞𝑢𝑎 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑖𝑙𝑒 𝑐𝑢̉𝑎 𝑡𝑜̂𝑖 𝑡𝑟𝑒̂𝑛 𝑇𝑟𝑎𝑑𝑖𝑛𝑔𝑣𝑖𝑒𝑤, ℎ𝑦 𝑣𝑜̣𝑛𝑔 𝑐𝑜́ 𝑐𝑜̛ ℎ𝑜̣̂𝑖 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑐ℎ𝑖𝑎 𝑠𝑒̉ 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑎̣𝑛 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 ℎ𝑜̛𝑛, 𝑐𝑎́𝑐 𝑘𝑖𝑒̂́𝑛 𝑡ℎ𝑢̛́𝑐 𝑣𝑎̀ 𝑘𝑖𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑚 𝑐𝑎̂̀𝑛 𝑐𝑜́ đ𝑒̂̉ 𝑡𝑟𝑜̛̉ 𝑡ℎ𝑎̀𝑛ℎ 1 𝑛ℎ𝑎̀ 𝑔𝑖𝑎𝑜 𝑑𝑖̣𝑐ℎ ℎ𝑖𝑒̣̂𝑢 𝑞𝑢𝑎̉, 𝑛𝑒̂́𝑢 𝑡𝑖̀𝑛ℎ 𝑐𝑜̛̀ 𝑏𝑎̣𝑛 𝑐𝑢̃𝑛𝑔 𝑔𝑖𝑜̂́𝑛𝑔 𝑡𝑜̂𝑖, 𝑐ℎ𝑜̣𝑛 𝑓𝑢𝑙𝑙-𝑡𝑖𝑚𝑒 𝑡𝑟𝑎𝑑𝑒𝑟 𝑙𝑎̀𝑚 1 𝑛𝑔ℎ𝑒̂̀ 𝑛𝑔ℎ𝑖𝑒̣̂𝑝 𝑣𝑎̀ 𝑐𝑜́ 𝑦́ đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑔𝑎̆́𝑛 𝑏𝑜́ 𝑙𝑎̂𝑢 𝑑𝑎̀𝑖.
𝑆𝑒𝑟𝑖𝑒𝑠 𝑣𝑒̂̀ 𝑘𝑖𝑒̂́𝑛 𝑡ℎ𝑢̛́𝑐 𝑠𝑎̆́𝑝 𝑡𝑜̛́𝑖, 𝑡𝑜̂𝑖 𝑛𝑔ℎ𝑖̃ 𝑙𝑎̀ 𝑐𝑜́ 𝑡ℎ𝑒̂̉ 𝑏𝑜̂̉ 𝑠𝑢𝑛𝑔 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑘ℎ𝑜𝑎̉𝑛𝑔 𝑡𝑟𝑜̂́𝑛𝑔 𝑚𝑎̀ 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑎̣𝑛 𝑐𝑜̀𝑛 𝑡ℎ𝑖𝑒̂́𝑢. 𝐶ℎ𝑢́𝑐 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑎̣𝑛 𝑡ℎ𝑢 𝑙𝑢̛𝑜̛̣𝑚 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑛ℎ𝑖𝑒̂̀𝑢 đ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑏𝑜̂̉ 𝑖́𝑐ℎ, 𝑥𝑖𝑛 𝑐𝑎̉𝑚 𝑜̛𝑛.
#Session1
NGHỀ TRADER: MUỐN TRỞ THÀNH 1 TRADER THÀNH CÔNG, BẠN PHẢI CHỊU ĐỰNG NHỮNG GÌ?
Well, mình vẫn thường hay nói với vài người hay nói chuyện xung quanh là làm nghề trader là 1 nghề mới của Thế Kỷ 21 (21st-Century-new-job). Và Trading là 1 profession chứ ko phải là 1 occupation, tiếng việt đều dịch là nghề nhưng tiếng Anh thì phân biệt rõ hơn, nên mình sẽ để ở phần chú thích.
Nghề này nghe thoáng qua thì có vẻ hấp dẫn, vì làm trực tiếp với tiền, thời gian có vẻ thoải mái vì nếu bạn không làm cho các tổ chức như bank thì hầu như bạn có thể chủ động với thời gian biểu của mình. Bạn không có sếp, bạn không bị bắt buộc phải có mặt ở công ty trước 8:30 am, bạn không bị sếp giao chỉ tiêu, bạn cũng chả phải bị giao deadline công việc.
Nếu bạn là fulltime-trader, công việc cũng sẽ không buộc bạn phải làm việc với quá nhiều người và đối tượng. Trao đổi với nhiều người, mình thích số đông thường ngại phải làm việc ở công ty lớn vì công việc đòi hỏi bạn phải làm việc và giao tiếp với nhiều đối tượng (khách hàng, sếp, đối tác, đồng nghiệp trong phòng, nhân viên ở các phòng ban khác, cấp dưới,...). Cũng có thể là các bạn giao tiếp kém, cũng có thể là nhiều người thường hay bảo là tính cách tôi là introvert (người hướng nội) nên công việc làm trader hợp tới tôi. Trader thì bạn chỉ làm 1 mình và chơi với số tiền của mình, chỉ cần có CMND, mở 1 TK, có 1 cái laptop chạy ổn, 1 chỗ có wifi ổn định là có thể làm việc ở bất cứ đâu. Bạn không bị lệ thuộc và bất cứ ai cả, và khả năng kiếm được số tiền lớn là gần như không có giới hạn (no cap), vài chục triệu 1 tháng hoàn toàn có thể (tùy thuộc vào số vốn bạn bỏ vào) nghe là thấy thích rồi.
Uầy, nghề này nghe có vẻ ngon nhỉ anh em, thế nên nhiều người nhảy vào nhưng thực tế là không dễ ăn của ngoại. Những điều tôi nói ở trên nó chỉ là bề nổi của tảng băng trôi, màu hồng của lý thuyết. Trên thực tế để có thể tồn tại và sống sót với nghề và THỰC SỰ KIẾM TIỀN ỔN ĐỊNH, bạn phải dành thời gian chuẩn bị rất nhiều về kiến thức và kinh nghiệm. Ở đây bài post này sẽ không đủ thời lượng con chữ để đề cập cụ thể là bạn cần phải chuẩn bị những gì để sống sót với nghề trader. Bên cạnh bạn phải có 1 số vốn đầu tư đủ lớn (chuẩn thì 10,000$, còn tạm tạm thì 5,000$, dưới đó miễn bàn), và bạn đã có thời gian chuẩn bị về mặt kiến thức đủ nhiều vì bạn có nền tảng hoặc có khả năng tự nghiên cứu, con đường xây đắp kinh nghiệm để thực sự thành công với nghề trader này thật ra còn lắm thứ phải bàn.
Để thực sự thành công với NGHỀ TRADER, bạn phải trải qua những giai đoạn và các trạng thái tâm lsy nào nào? Sẽ không thể nào liệt kê đầy đủ, nhưng có những yếu tố chính bạn chắc chắn sẽ phải đối mặt như sau:
✡️ 1) Thất vọng:
Rõ ràng, ở giai đoạn đầu tiên, Ngài Thị trường tát cho bạn vài lần, giúp bạn tỉnh hẳn ra là môn này khó hơn bạn tưởng nhiều. Kiếm tiền nhanh thật và mất tiền với tốc độ ánh sáng. Bạn loay hoay thử với rất nhiều phương pháp, nhưng thật sự không có phương pháp nào là ổn định trong thời gian đủ dài. Cuối cùng vẫn là TOANG, thất vọng là hiển nhiên khi đời không như bạn nghĩ.
✡️ 2) Quyết tâm & Chăm chỉ:
Đúng rồi, chả có môn nào kiếm được thu nhập tốt mà lại dễ dàng như nhai kẹo cả, bạn bắt đầu phải dồn nhiều năng lượng và thời gian hơn để đọc, học và nghiên cứu, test thử và sai các công cụ trên thị trường. Có thể là với TK Demo, ai quản lý tốt hơn thì áp dụng trên tiền thật để có bài học thực tế.
Bạn phải quyết tâm mới đưa mình qua rất nhiều khoảng thời gian chán và buồn tẻ của việc tự học và tự mò mẫm (nếu bạn ko có thầy tốt). Ở đây nói luôn, thời gian bạn thực tế trade hang ngày là khoảng thời gian bạn thực hành. Nếu ai coi đây là 1 nghề, mà phần lớn thời gian làm việc với nghề chỉ dán mắt vào chart để giao dịch thì bạn sẽ nhanh chóng nhận ra bạn không hề tiến bộ gì nhiều lắm đâu mặc dù bạn bỏ thời gian cũng nhiều.
✡️ 3) Nỗ lực:
Ai không có khả năng tự học, ngỗi tĩnh tâm làm việc 1 mình sẽ khó có thành công với nghề này. Chén thánh là không có vì thị trường tiến hóa và thay đổi liên tục. Bạn phải bám thị trường để phân tích và đưa ra nhận định liên tục mỗi khi bạn đi phân tích và đi lệnh. Nỗ lực tự mình xây dựng mọi thứ chứng tỏ bạn thực sự nghiêm túc với nghề, đầu tư vào kĩ năng bản thân để kiếm ra tiền.
Xây dựng thời gian biểu cố định hằng ngày, chia ra thời gian nào trade và quan sát thị trường, thời gian nào đọc nhận định và nắm bắt thông tin, thời gian nào tự học thêm, kiểm tra công cụ và back test (tất nhiên là lúc đó ko trade và đi lệnh rồi), thời gian nào ghi lại nhật ký giao dịch,... tất cả đều cần sự nỗ lực của chính bạn.
✡️ 4) Đối mặt với rủi ro:
Thị trường thay đổi chóng mặt, và ngay cả 1 trader chuyên nghiệp cũng không thể kiểm soát 100% thị trường chạy và biến động như thế nào (bác Trump muốn tweet gì thì tweet chứ bạn có cản được đâu, ngài Powell thích nói gì thì nói chứ bạn ko giật dây bác ấy được,...). Như vậy nghĩa là rủi ro luôn tồn tại ở đó, và bạn luôn luôn dễ dàng mất tiền bất cứ lúc nào.
Kiểm soát rủi ro là việc bạn chắc chắn phải làm mỗi khi trade, để giữ lại túi tiền của mình không bị cuốn sạch bởi 1 tin tức vớ vẩn nào đó công bố ra thị trường,... Uhm, đang buy vàng và thả Stop loss vì có thể ngồi canh và boom, 1 hãng dược công bố là họ thử nghiệm thành công vaccine thì vàng gãy 100 giá cũng chuyện thường thôi.
✡️ 5) Trực đêm:
Tôi không khuyến khích các bạn trực đêm vì giấc ngủ là quan trọng giúp bạn tỉnh táo để làm việc vào ngày tiếp theo. Bạn ko thể giao dịch chính xác khi bạn thiếu ngủ được, và bạn cũng không làm được công việc nào đó lâu dài nếu bạn không có chế độ làm việc + nghỉ ngơi hợp lý. Chưa kể, não bộ của người thiếu ngủ sẽ dễ khiến bạn đưa ra nhiều quyết định sai lầm, dễ nóng giận, tức tối, hoặc chán nản, mệt mỏi.
Không nên giao dịch vào giờ đáng lẽ ra bạn dành cho giấc ngủ, tập trung thời gian kiếm tiền vào khoảng thời gian bạn thấy thoải mái nhất. Nếu thật sự phải giữ lệnh qua đêm, hãy đặt Stop Loss (SL), nếu sợ Stop Loss sẽ làm bạn phát sinh 1 khoản lỗ lớn, vậy thì không đi lệnh, hoặc giảm volume lại để có 1 mức SL an toàn giúp bạn có 1 giấc ngủ ngon.
✡️ 6) Cạnh tranh:
Nghề này bạn làm việc với túi tiền của bạn nên không phải cạnh tranh với bất kỳ ai. Bạn ko thể so sánh với trader khác khi thấy họ kiếm được 1,000 - 3,000$/ 1 tuần trong khi bạn chỉ lẹt đẹt kiếm được 500$ 1 tuần là nhiều lắm rồi. Vì bạn đâu biết là trước đó họ đã mất bao nhiêu, tài khoản họ lớn thế nào, hoặc họ có nhiều kinh nghiệm ra sau.
Bạn chỉ có thể làm tốt nhất là kiểm soát tài khoản của mình, cạnh tranh với chính bản thân mình là tốt nhất, nghĩa là bạn phải cố gắng rèn luyện bản thân giao dịch tốt hơn mỗi tuần.
✡️ 7) Kỷ Luật:
E hèm, giờ bạn làm việc 1 mình, không ai quản lý bạn thì bạn phải kỷ luật quản lý bản thân chứ ai vào đây nữa. Má bạn không hiểu gì về trade, người yêu bạn thì chỉ có thể động viên bạn mà thôi. Kỷ luật hay mất tiền? Chọn đi.
Tôi thì chọn kỷ luật. Muốn kỷ luật, bạn phải xây dựng hệ nguyên tắc của riêng mình khi giao dịch. Ghi ra giấy hoặc nhớ trong đầu tùy bạn, miễn là bạn tuân thủ là được. Có dịp tôi sẽ nói chi tiết hơn sau.
✡️ 8) Can đảm:
Thị trường là 1 con thú khát máu, nó sẽ sẵn sàng đốt trụi tài khoản của bạn nếu bạn không can đảm chấp nhận thua và cắt lỗ lệnh đang sai nhằm bảo vệ tài khoản. Can đảm đưa ra quyết định (đôi lúc là đi ngược với thị trường ở thời điểm hiện tại vì mình nhìn về tương lai xa hơn chút) vì mỗi khi đi lệnh sẽ có rất nhiều yếu tố không rõ ràng.
Future is full of uncertainties, you need to take your bet to earn the profit.
✡️ 9) Hoài nghi bản thân:
Tôi rất thích ý này, trader thì không phải bao giờ cũng đúng, thậm chí là sai rất nhiều. Bạn vào lệnh luôn luôn phải có cơ sở, và sau khi lệnh khớp rồi, bạn nên có thái độ hoài nghi nghề nghiệp để kiểm tra lại các nhận định của mình sau khi vào lệnh xem thị trường có còn chạy đúng như những gì bạn nghĩ. Hoài nghi giúp bạn có thể cut loss sớm và vô lệnh ngược lại nhằm tránh những khoản lỗ không cần thiết và thậm chí còn kiếm được lợi nhuận bù lại số lỗ bạn mất nữa.
Tin tôi đi, bạn chỉ có thể làm được việc đó, khi bạn có cơ sở và nhận định ngay từ đầu trước khi vào lệnh thôi.
✡️ 10) Thất bại & Chỉ trích:
"Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng". Tôi không tin ai bước vào nghề này mà chưa 1 lần thua, hoặc rơi vào giai đoạn khủng hoảng, thậm chí là suy sụp khi trải qua thời kỳ gặp 1 chuỗi thua lỗ liên tục. Thất bại là lẽ thường với nghề này, quan trọng là sau chuỗi thất bại đó, bạn có còn tiền hay không để tiếp tục. Và bạn có biết chỉ trích những lỗi sai trong cách mình giao dịch để trade tốt hơn ở giai đoạn sau không.
Ở đây bạn không có sếp, Market thì không biết nói, chỉ có mỗi bạn tự chửi bạn ngu thôi, và tự vấn lại xem bạn đang làm sai ở chỗ nào? KHÔNG BIẾT TỰ CHỈ TRÍCH BẢN THÂN, RÚT RA LỖI SAI, BẠN SẼ CÒN THẤT BẠI DÀI DÀI.
✡️ 11) Biến cố bất ngờ:
Thị trường quá phức tạp và không nằm trong bàn tay bạn, chả có thế lực nào có thể kiểm soát hoàn toàn thị trường. Có chăng là that stakeholder chỉ có thể điều khiển thị trường trong 1 khoảng thời gian ngắn (vài tiếng hoặc vài ngày, rồi sau đó lại có 1 thế lực tiếp nối chi phối khi thế lực cũ yếu đi). Thôi nào, khỏi ngồi đoán, chuyện cố tích ấy mà.
Chuẩn bị sẵn sàng cho những biến cố bất ngờ, bạn có thể ngủ dậy và thấy tài khoảng 10,000$ đỏ lòm, với 5 lệnh đang đi lỗ mất 6,000$, công sức kiếm cả tháng coi như đi tong.
Điều hấp dẫn cũng nằm ở đó, sau 1 đêm tự nhiên tiền rơi vào mặt khi tối qua lệnh đang mở chỉ lời có 400$ và sáng mai mở mắt ra thì may mắn là thị trường đi đúng hướng và lời hẳn 2,848$.
Vui chứ nhỉ, có lẽ không nghề nghiệp nào cho bạn trải qua nhiều cảm xúc vui buồn lẫn lộn thường trực như vậy đâu.
✡️ 12) Công sức bị chối bỏ:
Đây có thể là một trong những điểm khắc nghiệt nhất của nghề trader. Bạn có thể cố gắng rất nhiều sau vài năm mới gầy dựng được Tài khoản với số vốn như hiện tại. Nhưng chỉ cần 1 phút bất cẩn, quá tự tin, hoặc quá chủ quan, bạn lơi lỏng sự kiểm soát và nhanh chóng thiêu trụi tài khoản chỉ sau 1 tháng với 1 chuỗi thua lỗ liên tục.
Vậy là mấy năm vừa rồi cố gắng công cốc sao? Tốt nhất là luôn giữ 1 cái đầu lạnh để luôn làm chủ cuộc chơi và không để big mistake happens. Vì vậy mà tôi hay nói vui với mấy em mới vào nghề, đây là hành trình có điểm bắt đầu mà không có điểm kết thúc. Kiếm được tiền đã khó, giữ được túi tiền của mình càng khó hơn.
Đừng để công sức của em bị liếm sạch bởi biến động của thị trường. Và từ trên đỉnh vinh quang, em đang được gia đình tự hào, vợ con yêu thương, bạn bè trong giới nể trọng, rồi mất tiền một phát, mọi người hoàn toàn mất niềm tin vào bạn dù cho trước đó bạn làm tốt thế nào. Tiền mất, tình cũng tan, cuộc sống là vậy mà.
✡️ 13) Hy Sinh:
Vâng sao lại kết thúc ở số 13, thôi kệ cứ kết bài thôi, nghề này quả thật hy sinh nhiều. Khi chuyển nghề từ công việc làm doanh nghiệp lớn sang môn fulltime-trader này (hay nói trắng ra là trader phủi), tôi thấy mình bị thu hẹp các mối quan hệ xã hội vì làm cái nghề chả giống ai, thường chỉ ở 1 mình và cảm thấy cô đơn thường trực.
Bạn phải hy sinh nhiều mối quan hệ vì ở Việt Nam nhưng làm việc theo giờ Mỹ (living in GMT but working following EST time) nên tối thì thường không được phép ra ngoài sau 7h tối. Bạn phải hy sinh nhiều thời gian để làm việc 1 mình và tự nghiên cứu, hy sinh tiền bạc là chuẩn rồi khi bạn ra quyết định sai và mất tiền.
Hy sinh việc bạn ko được uống bia hoặc chất có cồn khi đang mở lệnh, thà không được vui còn hơn mất tiền. Bạn phải mất niềm tin vào bản thân hoặc người thân khi làm 1 cái nghề quá rủi ro.
Nghề này là lao động tự do (freelance), bạn cũng sẽ không có địa vị trong xã hội lắm, như lên chức hay làm giám đốc, hay ông chủ của một cửa hàng hay 1 công ty nào đó. Bạn chỉ chơi với tiền và đúng là môn này phù hợp với những người có tính cách hướng nội và chịu được sự cô đơn.
Chưa kể nghề này cũng có bệnh nghề nghiệp, ngồi nhiều có thể khiến bạn bị bệnh trĩ, không có cuộc sống healthy dễ bị béo phì, hoặc mất cân bằng cảm xúc, rối loạn lưỡng cực, căng thẳng lo âu thường xuyên, nếu không được giải tỏa có thể đối mặt với nhiều vấn đề tâm lý trầm kha.
Wᴇʟʟ ɪᴛ ɪs ᴛʜᴇ ᴊᴏᴜʀɴᴇʏ ᴡɪᴛʜ ᴛʜᴇ ᴄᴏᴍʙɪɴᴀᴛɪᴏɴ ᴏꜰ ᴋɴᴏᴡʟᴇᴅɢᴇ ᴀɴᴅ ᴇxᴘᴇʀɪᴇɴᴄᴇ ᴍɪxɪɴɢ ᴡɪᴛʜ ᴛᴏɴs ᴏꜰ ᴇᴍᴏᴛɪᴏɴs ʙᴇʟᴏᴡ. Yᴏᴜ ᴡɪʟʟ ʟᴏsᴇ ᴍᴏɴᴇʏ ᴀs ᴛᴜɪᴛɪᴏɴ ꜰᴇᴇs ꜰᴏʀ sᴜʀᴇ, ʙᴜᴛ ᴅᴏɴᴛ ᴡᴏʀʀʏ, ᴇᴠᴇʀʏᴏɴᴇ ᴅᴏᴇs.
𝑂𝑐𝑐𝑢𝑝𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑖𝑠 𝑎𝑛 𝑎𝑐𝑡𝑖𝑣𝑖𝑡𝑦 𝑢𝑛𝑑𝑒𝑟𝑡𝑎𝑘𝑒𝑛 𝑏𝑦 𝑡ℎ𝑒 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛 𝑡𝑜 𝑒𝑎𝑟𝑛 ℎ𝑖𝑠 𝑙𝑖𝑣𝑒𝑙𝑖ℎ𝑜𝑜𝑑. 𝐼𝑡 𝑐𝑎𝑛 𝑏𝑒 𝑏𝑢𝑠𝑖𝑛𝑒𝑠𝑠, 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛 𝑜𝑟 𝑒𝑚𝑝𝑙𝑜𝑦𝑚𝑒𝑛𝑡 𝑡ℎ𝑎𝑡 𝑎 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛 𝑢𝑛𝑑𝑒𝑟𝑡𝑎𝑘𝑒𝑠 𝑡𝑜 𝑚𝑎𝑘𝑒 𝑚𝑜𝑛𝑒𝑦. 𝑀𝑎𝑛𝑦 𝑡ℎ𝑖𝑛𝑘 𝑡ℎ𝑎𝑡 𝑜𝑐𝑐𝑢𝑝𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑎𝑛𝑑 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛 𝑎𝑟𝑒 𝑠𝑦𝑛𝑜𝑛𝑦𝑚𝑠, 𝑏𝑢𝑡 𝑡ℎ𝑒 𝑓𝑎𝑐𝑡 𝑖𝑠 𝑡ℎ𝑒𝑦 𝑎𝑟𝑒 𝑑𝑖𝑓𝑓𝑒𝑟𝑒𝑛𝑡.
𝑃𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛 𝑖𝑠 𝑎𝑛 𝑎𝑐𝑡𝑖𝑣𝑖𝑡𝑦 𝑡ℎ𝑎𝑡 𝑟𝑒𝑞𝑢𝑖𝑟𝑒𝑠 𝑠𝑝𝑒𝑐𝑖𝑎𝑙𝑖𝑠𝑒𝑑 𝑡𝑟𝑎𝑖𝑛𝑖𝑛𝑔, 𝑘𝑛𝑜𝑤𝑙𝑒𝑑𝑔𝑒, 𝑞𝑢𝑎𝑙𝑖𝑓𝑖𝑐𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑎𝑛𝑑 𝑠𝑘𝑖𝑙𝑙𝑠. 𝐼𝑡 𝑖𝑚𝑝𝑙𝑖𝑒𝑠 𝑚𝑒𝑚𝑏𝑒𝑟𝑠ℎ𝑖𝑝 𝑜𝑓 𝑎 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛𝑎𝑙 𝑏𝑜𝑑𝑦, 𝑎𝑛𝑑 𝑐𝑒𝑟𝑡𝑖𝑓𝑖𝑐𝑎𝑡𝑒 𝑜𝑓 𝑝𝑟𝑎𝑐𝑡𝑖𝑐𝑒. 𝑇ℎ𝑒 𝑖𝑛𝑑𝑖𝑣𝑖𝑑𝑢𝑎𝑙𝑠 𝑤ℎ𝑜 𝑢𝑛𝑑𝑒𝑟𝑡𝑎𝑘𝑒 𝑎 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛 𝑜𝑓 𝑟𝑒𝑛𝑑𝑒𝑟𝑖𝑛𝑔 𝑝𝑒𝑟𝑠𝑜𝑛𝑎𝑙𝑖𝑠𝑒𝑑 𝑠𝑒𝑟𝑣𝑖𝑐𝑒𝑠 𝑎𝑟𝑒 𝑐𝑎𝑙𝑙𝑒𝑑 𝑝𝑟𝑜𝑓𝑒𝑠𝑠𝑖𝑜𝑛𝑎𝑙𝑠, 𝑤ℎ𝑜 𝑎𝑟𝑒 𝑔𝑢𝑖𝑑𝑒𝑑 𝑏𝑦 𝑎 𝑐𝑒𝑟𝑡𝑎𝑖𝑛 𝑐𝑜𝑑𝑒 𝑜𝑓 𝑐𝑜𝑛𝑑𝑢𝑐𝑡, 𝑠𝑒𝑡 𝑢𝑝 𝑏𝑦 𝑡ℎ𝑒 𝑟𝑒𝑠𝑝𝑒𝑐𝑡𝑖𝑣𝑒 𝑏𝑜𝑑𝑦.
Bài viết phần nhiều mang tính quan điểm cá nhân đi từ kinh nghiệm 4 năm giao dịch của tôi trên các nền tảng đa thị trường. Vui lòng đọc với thái độ tích cực và đón nhận mọi người nhé. Xin cảm ơn.
